Wegetarianizm oznacza wykluczenie ze swojej diety produktów mięsnych. Jest jednak wiele nurtów wegetarianizmu wykluczających poza tym także inne składniki pochodzenia zwierzęcego jak nabiał oraz jaj. Takie restrykcyjne podejście jest na przykład domeną wegan. Chcesz zrezygnować z mięsa z powodów zdrowotnych lub światopoglądowych? Poniżej znajdziesz przydatne wskazówki, dzięki którym łatwiej będziesz potrafił przyrządzić pyszne i sycące przepisy wegetariańskie.
Historia kuchni wegetariańskiej
Dynamiczne przemiany w podejściu do jedzenia mięsa widać szczególnie wyraźnie w XXI wieku. Rosnąca świadomość, zainteresowanie ekologią, przemiany stylu życia sprawiły, że oferta gastronomiczna w kawiarniach i restauracjach, a także asortyment w sklepach są zupełnie inne niż wcześniej. Obecnie standardem jest bezmięsne menu obiadowe czy napoje sojowe lub owsiane zamiast mleka do kawy. Rosnąca liczba wegetarian i wegan oraz spadek konsumpcji mięsa wykazywany w różnych badaniach to zauważalny trend. Jednak kuchnia bezmięsna wcale nie jest współczesnym wynalazkiem. Świadoma rezygnacja z mięsa to postawa znana od setek lat!
Od jedzenia mięsa stronił między innymi znany grecki filozof i matematyk Pitagoras, który do analogicznej postawy zachęcał swoich uczniów. Wegetarianinem był również autora Mona Lisy - Leonardo da Vinci. Kuchnia bezmięsna od ponad 2000 lat praktykowana była także w Indiach, gdzie rozwijał się dżinizm. Od konsumpcji mięsa powstrzymywali się także wyznawcy buddyzmu.
Tradycja wegetariańska jest zatem długa i rozpowszechniona w różnych krajach i na różnych kontynentach.
Jakie składniki są podstawą kuchni bezmięsnej?
Kuchnia wegetariańska dla początkujących może się wydawać czymś trudnym. W rzeczywistości jednak gotowanie bez mięsa nie stanowi wielkiego wyzwania. Największym błędem na początku drogi do zmiany nawyków żywieniowych wydaje się przekonanie, że jadłospis wegetarianina powinien opierać się wyłącznie na warzywach i owocach. W rzeczywistości właściwa dieta powinna być skomponowana w ten sposób, żeby posiłki były sycące, odpowiednio kaloryczne i przede wszystkim, żeby dostarczały organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych. Po odrzuceniu mięsa przede wszystkim trzeba zapewnić odpowiednią ilość białka roślinnego. jego źródłem mogą być takie produkty jak fasola, soczewica, ciecierzyca, soja i tofu. Oprócz tego warto pamiętać o używaniu makaronów, ryżu oraz kasz.
Nie każdy przepis na wegetariańskie danie musi być wymagający. Można ułatwić sobie życie, sięgając po gotowe bezmięsne produkty naśladujące mięsne odpowiedniki. Warzywne klopsiki, burgery czy fileciki to naprawdę prosta kuchnia wegetariańska!
Kuchnia wegetariańska dla dzieci - czy to dobry pomysł?
Rezygnacja z mięsa to często świadoma decyzja dorosłych ludzi. Jednak na diecie wegetariańskiej i wegańskiej często są również dzieci. Może to wynikać ze światopoglądu ich rodziców lub z różnego rodzaju alergii pokarmowych albo preferencji smakowych. Na szczęście młodego wegetarianina albo wegetariankę można wyżywić dziś znacznie łatwiej niż przed laty. W żłobkach, przedszkolach i szkolnych stołówkach często dostępne są alternatywne opcje żywieniowe i specjalne jadłospisy. Nie zaszkodzi jednak skonsultować się z dietetykiem w sprawie odpowiedniej diety dla dziecka. W okresie intensywnego wzrostu i rozwoju organizmu to bardzo ważne, żeby posiłki dostarczały wszystkiego, co jest potrzebne.
Kuchnia wegetariańska i jej wpływ na środowisko
Nie brakuje opinii, że przejście na wegetarianizm licznej części społeczeństwa może uratować naszą planetę przed ekologiczną katastrofą. Wynika to z przekonania, że przemysłowa produkcja mięsa w obecnej formie zużywa ogromną ilość zasobów - wody, roślin na paszę itd. Poza tym w procesie hodowli zwierząt emitowany jest metan i podtlenek azotu, które mogą być bardziej szkodliwe niż dwutlenek węgla.
Bibliografia:
-
Wiśniewska-Roszkowska K., Wegetarianizm, Wiedza Powszechna, Warszawa 1988
-
Kramarz, P., Jak nakarmić świat w dobie kryzysu klimatyczno- -ekologicznego, w: Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kraków 2022
-
Kapusta, F. Rośliny strączkowe źródłem białka dla ludzi i zwierząt. Nauki Inżynierskie i Technologie / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław 2012
-
Hoffmann, M., Górnicka, M. & Jędrzejczyk, H. Zamienniki białka zwierzęcego – technologia, wartość odżywcza, możliwości wykorzystania. Część I. Nietradycyjne źródła białka – produkty sojowe fermentowane. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego nr 1 (2009)