Dieta paleolotyczna, czyli w skrócie dieta paleo to sposób odżywiania inspirowany jadłospisem z epoki kamienia. Wbrew pozorom nie oznacza konieczności polowania na mamuty i pieczenia potraw nad ogniskiem. Chcesz wiedzieć, czym są dania paleo i jakie korzyści mogą przynieść? Poniżej wyjaśniamy, o co chodzi.
Na czym polega dieta paleo? Najważniejsze zasady
Kuchnia paleo ma być odpowiedzią na współczesne choroby cywilizacyjne wynikające z jedzenia nieodpowiednich produktów. Zwolennicy tej teorii podkreślają, że ludzki organizm nie jest przystosowany do spożywania tych składników, które obecnie dominują w wielu innych dietach. Paleo dania eliminują z menu pieczywo, rośliny strączkowe, nabiał oraz przetworzone produkty zbożowe takie jak płatki, makarony, kasze. Kolejne ważne zasady diety paleo to unikanie soli, cukru oraz alkoholu. Krótko mówiąc paleolityczna dieta ogranicza to co, przyniosła w życiu człowieka wielka rewolucja neolityczna sprzed około 10 000 lat.
Chociaż pierwsze głośne publikacje na temat diety paleo pojawiły się w latach 70. i 80. XX wieku, szczyt popularności tego trendu to dopiero okres po 2010 roku, gdy te informacje rozpowszechniły się za sprawą Internetu i mediów społecznościowych.
Co jeść na diecie paleo?
Na diecie paleo należy jeść tak jak człowiek pierwotny, czyli opierając się na naturalnych produktach, które mogli znaleźć łowcy-zbieracze w czasach prehistorycznych, Dieta paleolityczna skupia się na jedzeniu ryb, chudego mięsa, warzyw, owoców, nasion, pestek, jaj, kiełków i ziół. Jadłospis paleo zawiera niewielką ilość węglowodanów oraz niezdrowych tłuszczy, za to dużo białka, błonnika i witamin.
Dieta paleo - wady i zalety
Wiele osób próbuje na własną rękę diety paleo. Można nawet zamówić dietę pudełkową o takiej specyfice. Ale czy to na pewno zdrowe dla każdego? Chociaż dieta paleo zasady ma proste, nie dla każdego będzie idealnym wyborem żywieniowym. Przede wszystkim nie sprawdzi się w przypadku wegetarian i wegan. Dla tych grup największe wady diety paleo to eliminacja warzyw strączkowych oraz zbóż, co oznacza, że uzyskamy coś na kształt diety frutariańskiej czy witarianizmu. Bez mięsa i jaj jadłospis paleo będzie zdecydowanie zbyt ubogi, co spowoduje liczne niedobory i potencjalne problemy ze zdrowiem. Co innego, jeśli mięso ma być tolerowane. Wówczas można bez większego trudu stworzyć menu, które będzie zaspokajać zapotrzebowanie na większość składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Dieta paleolityczna może pomóc w zapobieganiu cukrzycy i niektórym nowotworom. Ze względu na niewielką ilość węglowodanów bywa też rekomendowana jako dieta redukcyjna odpowiednia do utraty masy ciała. Taki sposób jedzenia chwalą także osoby uprawiające sport, które chcą mieć odpowiednią bazę do budowy masy mięśniowej, a przy tym unikać nadmiaru tłuszczu. Dietę paleo można także rekomendować osobom, które borykają się z alergią na gluten. Brak zbóż w paleolitycznym jadłospisie sprawia, że to idealna dieta bezglutenowa. Trzeba jednak zachować ostrożność ze stosowaniem tej diety w dłuższej perspektywie, ponieważ może prowadzić do niedoborów wapnia ze względu na brak produktów mlecznych.
Dieta paleolityczna - na czym polega jej wprowadzanie?
Przestawienie się na dietę paleo z dnia na dzień może być trudne. Trzeba mieć świadomość, że taki wybór oznacza rezygnację ze standardowych potraw, do których jesteśmy przyzwyczajeni. Trzeba się pożegnać ze smakiem jogurtu, naleśników, ryżu, kefiru, ciast, kanapek, tostów, burgerów. Z drugiej strony to okazja, żeby poznać więcej przepisów bazujących na rybach czy owocach morza a także przepisów na sałatki. Jak zacząć dietę paleo, żeby szybko się nie zniechęcić? Dobrym pomysłem będzie elastyczne podejście. Nie trzeba od razu planować każdego posiłku według restrykcyjnych zasad. Można zacząć od jednego lub dwóch posiłków dziennie i dopiero z czasem całkowicie odrzucić ziemniaki, kaszę czy twaróg. Można też od czasu do czasu robić wyjątki. Trudno w końcu konsekwentnie stosować dietę paleolityczną choćby przy wigilijnym stole.
W przykładowym jadłospisie paleo mogą się znaleźć:
-
jajecznica na bekonie;
-
sałatka owocowa;
-
pieczona ryba z warzywami;
-
jajka sadzone z awokado;
-
warzywa krojone w słupki.
Szykując dania diety paleo warto pamiętać o pochodzeniu mięsa i ryb. Powinno się wybierać produkty ekologiczne, drób bez antybiotyków czy jaja z wolnego wybiegu. Dobierając warzywa i owoce do przepisów najlepiej korzystać z produktów sezonowych, których w wybranych miesiącach jest pod dostatkiem i zawsze będą świeże.
Co to dieta paleo? Podsumowanie
Dieta paleo ma być powrotem do stanu naturalnego i pierwotnych nawyków żywieniowych człowieka. Może stanowić ciekawą alternatywę dla zwyczajnych posiłków, a przy tym jest bogata w białko i witaminy. Wiele osób ceni ten sposób odżywiania, argumentując, że pozwala na pozbycie się problemów żołądkowych, obniżenie wagi ciała, ograniczenie w diecie cukru i cholesterolu. Stosowana w rozsądny sposób może pomóc. Warto ją zatem wypróbować, jeśli wpisuje się w Twoje potrzeby.
Bibliografia:
- Cordain L: The Paleo Diet: Lose Weight and Get Healthy by Eating the Foods You Were Designed to Eat. John Wiley & Sons Inc., Hoboken, New Jersey 2002
- Szostak WB, Białkowska M, Cichocka A et al.: Ocena zasadności „diety optymalnej” w profilaktyce metabolicznych chorób cywilizacyjnych. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2004
- Zych P., Szostak-Wieczorek D.: Dieta paleolityczna. Część I. Cechy charakterystyczne. Nowa Medycyna 2013
- Zych P., Szostak-Wieczorek D.: Dieta paleolityczna. Część II. Porównanie z dietą śródziemnomorską. Nowa Medycyna 2014
